Okul Öncesi Yarasa Yapımı

Etkinliğimiz yeraltında neler olduğuyla ilgili. Bu etkinliği tam anlamıyla gerçekleştirmek için öncelikle TÜBİTAK Yayınlarının erken çocukluk kitaplığından "Yeraltında" isimli öykü kitabına sahip olmanız gerekiyor. Kitabın kapağının fotoğrafı yandaki gibidir. Eğer böyle bir imkanınız yoksa kendiniz çocuğunuza yerin altında neler olduğunu anlatabilir, internetten bulduğunuz görsellerle anlattıklarınızı destekleyebilirsiniz. Kitapta öncelikle tam da ayaklarımızın altında kocaman bir dünya olduğundan söz ediyor. Daha sonra toprak altı çizimlerle çocuklara somut bir şekilde yerin altını göstermek amaçlanmış. Bitkilerin köklerinin toprak altında olduğundan, bu köklerin etrafında böcekler ve solucanların yaşadığından söz ediliyor.   Sonra karınca yuvalarından ve karıncaların hayatından kısaca bahsediliyor ve toprak altında yaşayan diğer canlılardan köstebek ve tavşan anlatılıyor. Ardından yerin altında bulunan elektrik boruları, temiz su boruları ve kirli su borularından söz ediliyor. Bazı taşıtların yerin altından giderek insanları taşıdığı açıklanıyor. Sonra yerin çok daha derinlerinde çok uzun yıllar önce yaşamış olan canlıların kalıntılarının olduğu anlatılıyor. 
          Suyun yeraltına sızdıkça kayaları aşındırdığı ve burada mağaraları oluşturduğu, bu mağaraların bazılarında baş aşağı duran kürklü yarasaların yaşadığından söz ediliyor. Ardından yerin altındaki madenlerden ve lavlardan söz ediliyor ve kitap sonlanıyor. Çocuğunuza bu kitabı okuduktan sonra merak ettiği şeyler varsa cevaplayın. Kitapta neler gördüğünü size anlatmasını isteyin. Ardından mağaralardan söz edin, nasıl oluştuklarını sorun, bu mağaralarda hangi hayvanların yaşadığını sorun ve "yarasa" yanıtını vermesi için ona ip uçları verin. Ardından ona bir yarasa yapmayı teklif edin ve yanda fotoğrafı bulunan kalıpları çocuğunuza verip dikkatlice kesmesini isteyin. Çocuğunuzun kestiği kalıpları aşağıdaki fotoğraftaki gibi bir araya  getirmesi için ona rehberlik edin, kalıpları aşağıdaki fotoğraftaki gibi birbirine yapıştırmasını sağlayın. Ardından ona bir keçeli kalem verin ve yarasanın ağzına fotoğraftaki gibi dişler çizebileceğini veya istiyorsa daha değişik bir ağız yapabileceğini söyleyin ve seçimi ona bırakın. Yarasanız tamamlandı, iyi eğlenceler!

Okul Öncesi Karıncayiyen Yapımı

         Bugünkü etkinliğimizde pek bilinmeyen bir hayvanı konu alacağız, ismi karıncayiyen! Yukarıdaki videoda bir karıncayiyen animasyonu, karıncayiyenlerin yaşam tarzını anlatıyor ve çok faydalı bilgiler veriyor. Videonun metni şu şekilde:

"Aaa merhaba millet ben karınca yiyenim ve karınca yerim. Her seferinde benden kaçmaya çalışıyorlar. Euheuhehe. Ama bende bu dil varken kaçma şansları pek yok. Dilim bir insan kolu kadar uzayabilir ve çok yapışkan bir tükürükle kaplıdır. Evet hiç şansları yok . Her gün dilimi çok hızlı şekilde ağzımdan çıkararak yaklaşık 30000 karınca yiyebiliyorum. Bunun için dilimi çok kullanmam gerekiyor. Burda bir karınca yuvası var. Karıncalar çok lezzetli olur ama çok uzun bir dilim olsa da hiç dişim yok. Yani yemekleri çiğneyemiyorum. Evet çiğneyemiyorum. Peki sizce n'apıyorum? Çakıl taşı yutuyorum. Çakıl taşları karıncaların karnımın içinde ezilmesine sebep oluyor. Bir yuvadan  kısa süreliğine besleniriz çünkü onu yok etmek istemeyiz. Evet, evet onu yok etmek istemeyiz. Karıncalar harikadır. Bana hem yiyecek oluyorlar hem de yediğim karıncalardan da su almış oluyorum yani su içmeme pek gerek kalmıyor. Benim için su içmek pek bir işe yaramıyor sadece eğlence için kullanıyorum. Karıncayiyenler yüzmeye bayılır ve yüzmeden sonra uyumayı çok severiz. Açıkta uyuruz ve kuyruğumuzla gizleniriz. Günde 15 saat uyuyabiliriz. Çünkü karıncalardan başka bir şey yemiyoruz bu da bize enerji sağlamıyor. Evet enerji sağlamıyor."
         Videoyu çocuğunuzla birlikte izleyin. Ona video hakkında sorular sorun (Videoda izlediğimiz hayvanın adı neydi, karıncayiyenler ne yiyerek besleniyor, su içiyorlar mı, yüzebiliyorlar mı?... gibi) Sonra ona bir karıncayiyen yapmayı teklif edin ve yandaki fotoğrafın bir renkli çıktısını alın. Çocuğunuzdan bu kalıpları düzgün bir şekilde kesmesini isteyin. Daha sonra kalıpları yukarıdaki fotoğraftaki gibi bir araya getirmesini sağlayın. Ardından yapmış olduğumuz bu karıncayiyeni renkli bir kağıda yapıştırın. Bu karıncayiyenin etrafına küçük karıncalar yapacağız. Bunun için bir delgiye ihtiyacımız var. Kahverengi veya siyah renkli kağıtları delgi ile delin, çocuğunuzun gücü yetiyorsa yardım ederek onun delmesini sağlayın. Daha sonra çocuğunuzdan delginin haznesine dolan daire şeklindeki küçük kağıt parçalarından üç tanesini yanyana yapıştırmasını isteyin. Bunlar karıncalarınızın baş ve gövde kısımlarını oluşturacak. Bu şekilde kağıda bir kaç tane karınca yapmasını sağlayın.  Son olarak da çocuğunuza rehberlik ederek karıncalara en yukarıdaki fotoğraftaki gibi  ayak ve anten kısımlarını  çizdirin. Sonra isterseniz kağıttaki boş kalan kısımlara da resim yaptırabilirsiniz. Çalışmamız tamamlandı. İyi eğlenceler! 

Okul Öncesi Sincap Yapımı

        
            Bugün bütünleştirilmiş bir etkinlik yapacağız. Biraz fen, biraz oyun, biraz okuma-yazmaya hazırlık ve biraz da sanat yapalım... Şimdi aşağıya koyduğum videoda bir sincap fındık yemeye çalışıyor. Bu videoyu çocukla birlikte izleyin. Sincabın nasıl bir hayvan olduğunu görsün. Video sonunda çocuğa “Sincap ne yapıyordu, sincap fındığı yiyebildi mi, neden yiyemedi, fındığın kabuğu sert mi yumuşak mı” gibi sorular sorun. 

          Daha sonra ona bir oyun oynamayı teklif edin. Oyunumuzda çocuk bir sincap olacak ve sizin yemeklerinizi almaya çalışacak. Bunun için odada geniş bir alan hazırlayın. Halının ortasına bir tabakta birkaç tane fındık koyun. Burası sizin eviniz olacak ve tabağa bir adım uzakta oturacaksınız. Siz sadece oturacaksınız ve uyuyor numarası yapacaksınız. Sincap rolündeki çocuk da siz farketmeden birer birer o tabaktan fındıkları almaya çalışacak. Çocuk tabağa yaklaşınca uyanma numarası yapın ve oturduğunuz yerden ona uzanarak yakalamaya çalışın. Çocuk uzaklaşınca yeniden uyuma numarası yapın. Eğer çocuğu yakalayabilirseniz gıdıklayın ve tekrar serbest bırakın. Bu şekilde bütün fındıklar bitene kadar oyunu sürdürün. Çaktırmadan çocuğunuza fındık da yedirmiş olursunuz. 
          Oyun bitince çocuğa yanda paylaştığım okuma-yazmaya hazırlık çalışmasının çıktısını alıp verebilirsiniz. Bu çalışma bir labirent çalışması. Sincabı çok sevdiği palamuta ulaştırmaya çalışacaksınız ama labirentteki doğru yolu bulmanız gerekiyor. Çocuk bu çalışmayı da bitirdikten sonra ona kartonlardan bir sincap yapmayı teklif edin. Kartonlardan sincap yapabilmek için yandaki fotoğraftaki kalıpları çizebilirsiniz veya fotoğrafın çıktısını alıp çocuğa verebilirsiniz. Çocuğun kestiği kalıpları aşağıdaki fotoğraftaki gibi birleştirmesini sağlayın. Sonra bir keçeli kalemle sincaba aşağıdaki fotoğraftaki gibi göz, burun, ağız yapın, ardından kulak, kol ve bacak ayrıntılarını da yapın. Burada önemli olan nokta sincabın kuyruğu. “s” sesi şeklindeki bu kuyruğa dikkat çekin, bunun “s” sesi olduğunu söyleyin ve sincap sözcüğünün “s” sesiyle başladığını anlatın. Daha sonra birlikte “s” sesiyle başlayan başka kelimeler bulun. İyi eğlenceler!

Okul Öncesi Aslan Yapımı

       Bu etkinliğe bir video ile başlayacağız. Videoda dişi bir aslan aslan ailesinin özelliklerini anlatıyor, oldukça faydalı bilgiler veriyor. Videonun metni şu şekilde:

“Geldiğiniz için teşekkür ederim birileriyle konuşmam gerekiyordu. Ben bir aslanım ve bu da benim hikayem. Aslanların çoğu Afrika bozkırlarında yaşarlar. Burası çok güzel bir yerdir. Aslanlar kedi aliesindendir ve birlikte olmayı çok severiz. Bir grup aslan bir arada yaşar. Bu gruplar dişi aslanlardan, yavrulardan ve bir ya da iki erkek aslandan oluşur. Bizim grubumuzda sadece bir erkek var. Ve beni resmen deli ediyor. Ona ormanın kralı diyorlar. Peki tüm işi kim yapıyor. Ben. Kız kardeşlerim ve ben yemek bulmak için avlanırken o gidip güneşleniyor. Ve avdan eve döndüğümüzde ilk önce yemeği o yedikten sonra artıkları bize veriyor. Gençlere biz bakıyoruz ve onlara bilmeleri gerekenleri öğretiyoruz. Peki o napıyor. Evet doğru bildiniz. Gidip yatıyor ve güneşleniyor. Pekala, tamamen işe yaramaz sayılmaz. Grubu korumamıza yardımcı oluyor. Baksanıza alanımız olarak belirlediğimiz bir bölgede yaşıyoruz. Eğer biri alanımıza girerse kükrer ama aynı zamanda diğer aslan gitmezse kavga etmeye de hazırdır. Ama yine de neden onun kral olup benim kraliçe olamadığımı anlayamıyorum. Kükremesinden dolayı değil mi? Kükrediği ve boynunda o bayıldığı yelesi olduğu için. Her neyse yavrular çok acıkmış artık ava gitsek iyi olur. Hey, dinlediğiniz için teşekkür ederim sonra görüşürüz!”

 Bu videoyu çocuğunuzla birlikte izleyin. Çocuğunuza aslanların özellikleriyle ilgili sorular sorarak öğrendiği bilgileri pekiştirmesini sağlayın. Nerelerde yaşadıklarını, avlanmaya hangi aslanların gittiğini, erkek aslanların neler yaptıklarını, erkek ve dişi aslanın farklılıklarını sorabilirsiniz. Sonra da ona bir aslan yapmayı teklif edin. Yapacağınız aslanın fotoğrafı aşağıda duruyor. Bu fotoğrafı çocuğa göstererek aslanın erkek mi yoksa dişi mi olduğunu sorun. Bu aslanın bir yelesi olduğu için erkek aslan olduğunu açıklayın. Yele sözcüğünün anlamını bilmiyor olabilir. Açıklayın. Sonra yandaki fotoğraftaki kalıpların çıktısını çocuğunuza verin ve kesmesini isteyin. Kesilen parçaları yapıştırmadan önce üst üste koyup nasıl bir aslan yapacağını göstermesini isteyin. Hangi şekli nereye koyması gerektiğini anlatmasını isteyin. Daha sonra yanlışları varsa siz düzeltin ve bu şekilde yapıştırmasını isteyin. Aslanınızı nasıl yapacağınızı aşağıdaki videodan daha ayrıntılı bir şekilde görebilirsiniz. İyi eğlenceler!

           

Okul Öncesi Kağıt Havlu Rulosundan Zürafa Yapımı

       Bu çalışmaya bir video ile başlıyoruz. Videoda sevimli bir zürafa kendini tanıtıyor, zürafaların özelliklerinden bahsediyor. Videonun metni şu şekilde:

 “Şey hepinize merhaba ben bi..Hey sen yukarıdayım. Şimdi başlayabilir miyim lütfen. Yeniden merhaba. Ben bir zürafayım ve uzun olduğumu farketmiş olabilirsiniz. Bizler aslında dünyanın en uzun boylu hayvanlarıyız. İki katlı bir otobüsten bile daha uzunuz. Ben afrika çayırlarında yaşarım. O kadar uzun boyunlu olmamızın nedeni ise sevdiğimiz yaprakların ağaçların en tepelerinde olmaları. Bu yaprakları uzun ve siyah dilimizle koparırız. Uzun olması çok işe yarıyor böylece dikenlerden kurtuluyoruz. Yaprakları suyla birlikte yutmayı çok severiz ama bu kadar uzunken su içmek zor olabiliyor. Bacaklarımızı açıp öne doğru eğildiğimizde çok kötü gözüküyor olabiliriz ama.. Hey hiç kimse mükemmel değildir. Bizler aile grupları halinde yaşarız. Yemek yerken ya da su içerken hepimizin yüzü başka tarafa dönük olur böylece avcıları gözleriz. Özellikle de aslanları. Biz zürafaların aslandan daha hızlı koştuğunu biliyor musunuz. İşte size göstereyim.  Hoşçakalın!”

 Çocuğunuzla birlikte bu videoyu izledikten sonra ona birlikte bir zürafa yapmayı teklif edin. Bu çalışma için fotoğraftaki gibi bitmiş bir kağıt havlunun içindeki ruloya ve sarı renkli bir A4 kağıdına ihtiyacınız olacak. Eğer sarı renkli A4 kağıdı bulmanız zor olacaksa normal kağıdı sulu boyayla sarıya boyatıp kurumasını bekledikten sonra da bu çalışmayı yapabilirsiniz. Ruloyu kağıtla sarıyoruz ve açılmaması için stick yapıştırıcı ile kağıdın bitim yerini yapıştırıyoruz. Daha sonra her iki tarafta da artan kağıtları rulonun içine doğru kıvırıyoruz. Sarı bir kağıt havlu rulosu elde ettik. Bu kısım zürafanın boynu olacak.
            
            Daha sonra yandaki fotoğrafta bulunan kalıpların renkli çıktısını alıp çocuğunuza verin ve kesmesini isteyin. Kesilen parçaları yukarıdaki fotoğraftaki gibi birbirine yapıştırın. Zürafanızın gözlerini, burnunu ve ağzını yapması için çocuğunuza bir keçeli kalem verin ve ona bu konuda rehberlik ederek zürafanın tamamlanmasını sağlayın.

            Bu yaptığımız zürafanın sadece boyun ve baş kısmı. İsterseniz 2,5 litrelik pet şişe ve başka rulo kağıtlarıyla bu zürafaya gövde ve bacaklar da yapabilirsiniz. İyi eğlenceler!